نگارندگان: نبیل المغربی[1]، عباس میرآخور[2]، تاریک آکین[3] و ضمیر اقبال[4]

انتشارات: پلگریو مک‌میلان (ویرایش اول؛ ۲۱ دسامبر، ۲۰۲۳)

زبان اثر: انگلیسی

تعداد صفحات: 394 صفحه

شابک: 9783031411335

کتاب حاضر به بحث درباره نیاز به یک تغییر بنیادین از گفتمان جهانی درباره اقتصاد اسلامی به ایقتصاد[5] می‌پردازد. مفهومی که به معنای نظام اقتصادی- اجتماعی که کاملاً مستقل از دکترین‌های اقتصادی و دیگر نظام‌های فکری است. این کتاب، مروری بر نقدهای وارده بر دانش و مکتب جریان حاکم، سنتی، نئوکلاسیک یا به مفهوم ساده، اقتصاد[6] با تمامی اصول اولیه عقل‌گرایی، کمیابی و خواسته‌های نامحدود خود، ارائه می‌نماید. همچنین، تحلیلی از اقتصاد اسلامی و ناکامی‌های آن در ایجاد یک برنامه سیاسی و اهداف توسعه مستقل خود عرضه می‌کند. بحث ما در این کتاب، آن است که ایقتصاد – یعنی چشم‌انداز قرآن نسبت به نظام اقتصادی – الگویی را ارائه می‌نماید که اساساً با بنیان فلسفی اقتصاد [متعارف] متفاوت است، به طوری‌که فرد را به دنیایی غیرممکن، متصل می‌نماید.

ایقتصاد، یک الگوی اسلامی خالص و اصیل با بنیان‌های ریشه‌شناسی و فلسفی منحصربه‌فرد ارائه می‌کند. نظام منحصر‌به‌فردی که اصول پدید‌آورنده خود را از منبع پایه یعنی قرآن و نه اقتصاد [متعارف]، استخراج می‌نماید. انسجام منطقیِ نظامِ نامتغیر تطبیق با مقررات، ساختارهای نهادی و ارتباطات مبتنی بر تسهیم ریسک[7]، بنیان‌های پویای اقتصادی، ثبات مالی و سعادت مشترک را به همراه می‌آورد. ایقتصاد، این اطمینان را می‌دهد که منابع به طور کارآمد، مدیریت می‌شوند، فقر نابود می‌شود، توزیع ناعادلانه درآمد و ثروت، اصلاح می‌شود و منابع داخلیِ ناعدالتی‌های اقتصادی که دامن‌گیر جوامع انسانی است، از بین می‌روند.

فرمول غیرممکن[8] که در این کتاب ارائه شده است، به معنای آن است که به صورت متافیزیکی، هستی‌شناسانه، معرفت‌شناسانه، ارزش‌شناسانه و غایت‌شناسانه، دو قطب ایقتصاد و اقتصاد [متعارف]، آن‌قدر از لحاظ بنیادی متفاوت هستند که هر نوع اتصال یکی به دیگری را به منظور ارائه یک الگوی میانی با اصول ساختگی که آن را اقتصاد اسلامی می‌نامند، منتفی می‌نماید. با عنایت به محتوای چندرشته‌ای، کتاب حاضر برای مخاطبین بیشماری از جمله اقتصاددانان، سیاست‌گذاران، فیلسوفان، دین‌شناسان و حقوقدانان، ارزشمند خواهد بود و نیز می‌تواند راهنمایی برای خوانندگان آزاداندیش باشد تا نسبت به شرایط انسانی و وجوب تحول با حسن نیت و انسجام در دانش، درک شفافی داشته باشند.  

این کتاب دارای ۹ فصل است که شامل عناوین ذیل می‌گردد: ۱. پندارهای متضاد درباره اقتصاد؛ ۲. نقدهایی بر اقتصاد متعارف؛ ۳. نقدهایی بر اقتصاد اسلامی؛ ۴. اخلاق در ایقتصاد؛ ۵. بحران تمدن و مشکل دانش؛ ۶. اسلامی کردن اقتصاد؟ فرمولی غیرممکن؛ ۷. اصول رفتاری و ساختار نهادی ایقتصاد؛ ۸. بازاندیشی درباره ماهیت سیاست‌های اقتصاد کلان در الگوی ایقتصاد؛ ۹. اصول پدیدآورنده ایقتصاد.

نگارندگان کتاب، نبیل المغربی، معاون رئیس دانشگاه واکایاما، عباس میرآخور، استاد بازنشسته اقتصاد و مدیر اجرائی پیشین صندوق بین‌المللی پول، تاریک آکین، رئیس دپارتمان مالی مشارکتی در دفتر مالی ریاست جمهوری ترکیه  و ضمیر اقبال، معاون مالی بانک توسعه اسلامی است.