مقدمه

گزارش جهانی بازار بیمه ۲۰۲۵ (GIMAR 2025) [1]، یکی از گزارش‌های سالانه مهم انجمن بین‌المللی ناظران بیمه (IAIS)[2] است که با هدف ارائه تصویری جامع از وضعیت بازار بیمه جهانی، ثبات مالی شرکت‌ها، روندهای سرمایه‌گذاری و ریسک‌های نوظهور تهیه می‌شود. این گزارش بخشی از عملیات نظارت جهانی[3] این انجمن  است و هر سال با بررسی عملکرد بیش از ۵۰ گروه بیمه بین‌المللی که بیش از ۹۰ درصد حق‌بیمه‌های جهان را دارا هستند، منتشر می‌شود.

روش تهیه گزارش مذکور شامل جمع‌آوری داده‌های مالی و عملیاتی شرکت‌ها، تحلیل روندهای کلان بازار، ارزیابی شاخص‌های سرمایه و نقدینگی و شناسایی ریسک‌های بالقوه و نوظهور است. این اطلاعات توسط انجمن بین‌المللی ناظران بیمه، تحلیل می‌شود و برای ارائه تصویری دقیق از سلامت مالی و ثبات بازار، ارزیابی ریسک‌های سیستمیک و تدوین توصیه‌های نظارتی استفاده می‌شود.

علاوه بر این، گزارش جهانی بازار بیمه، به تحلیل روندهای ساختاری و فناوری‌های نوظهور می‌پردازد، از جمله سرمایه‌گذاری در دارایی‌های خصوصی و کاربرد هوش مصنوعی در صنعت بیمه. این تحلیل‌ها به شرکت‌های بیمه، ناظران بازار و سیاست‌گذاران کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری‌های راهبردی مبتنی بر داده و واقعیت بازار داشته باشند. نسخه ۲۰۲۵ این گزارش، وضعیت بازار بیمه تا پایان سال ۲۰۲۴ را بررسی می‌کند و چشم‌انداز سال‌های آتی را برای مدیران و فعالان صنعت روشن می‌سازد.

نکات کلیدی

۱. ثبات مالی کلی صنعت بیمه

تحلیل داده‌های شرکت‌های بیمه بزرگ نشان می‌دهد که تا پایان ۲۰۲۴، سرمایه، نقدینگی و سودآوری شرکت‌ها وضعیتی نسبتاً پایداری داشته است. این ثبات، نشان‌دهنده توانایی صنعت در مدیریت ریسک‌های مالی و مواجهه با نوسانات اقتصادی و ژئوپلیتیکی است و تصویری امیدوارکننده‌ از عملکرد آینده بازار، ارائه می‌دهد.

۲. روندهای ساختاری و فرصت‌های بازار

در گزارش سال ۲۰۲۵ انجمن بین‌المللی ناظران بیمه، سه روند کلیدی در سطح جهانی شناسایی شده‌اند:

• چالش‌های ژئو‌اقتصادی[4] و مدیریت دارایی‌ها: فشارهای ناشی از اختلافات تجاری، تحریم‌ها و سیاست‌های پولی متفاوت، مدیریت دارایی و بدهی شرکت‌ها را پیچیده‌تر کرده است. این موضوع، نیازمند رویکردهای نوآورانه در سرمایه‌گذاری و راهبرد ریسک است.

• رشد سرمایه‌گذاری در دارایی‌های خصوصی: افزایش تخصیص منابع بیمه‌ای به دارایی‌های خصوصی، علاوه بر ایجاد فرصت‌های رشد، ریسک‌های نقدشوندگی و شفافیت ارزش‌گذاری را نیز به همراه دارد. مدیریت این ریسک‌ها نیازمند ابزارهای دقیق ارزیابی و نظارت فعال است.

• کاربرد هوش مصنوعی در صنعت بیمه: استفاده از هوش مصنوعی در تحلیل ریسک، قیمت‌گذاری و مدیریت خسارت‌ها گسترش یافته است، اما ناظران بیمه نسبت به حاکمیت مدل‌ها، تبعیض الگوریتمی[5]، شفافیت و امنیت سایبری هشدار می‌دهند و شرکت‌ها باید چارچوب‌های نظارتی و داخلی مناسبی ایجاد کنند.

۳. ریسک‌های نوظهور و توجه به آینده

تمرکز گزارش بر ریسک‌های اقلیمی، سایبری و بلایای طبیعی است و توصیه می‌کند شرکت‌ها و ناظران بر تحلیل و مدیریت این ریسک‌ها توجه ویژه‌ای داشته باشند. این ریسک‌ها می‌توانند اثر مستقیم بر سودآوری و ثبات سرمایه داشته باشند و به همین دلیل لازم است شرکت‌ها برنامه‌های پیشگیرانه و راهکارهای بیمه‌ای منعطفی داشته باشند.

۴. ثبات سیستمیک و نقش نظارت

شاخص‌های ریسک سیستمیک در بخش بیمه نسبت به بانک‌ها کمتر است، اما بررسی دقیق ساختار سرمایه، ترکیب دارایی‌ها و روش‌های سنجش ریسک برای جلوگیری از تجمع ریسک‌های کلان، ضروری است. انجمن بین‌المللی ناظران بیمه توصیه می‌کند که ناظران با بهره‌گیری از ابزارهای مدرن، ریسک‌های سیستمیک و اثرات متقابل آنها را به صورت مستمر پایش کنند.

اهمیت و پیامدها

• تقویت اعتماد به بازار جهانی بیمه: ثبات نسبی سرمایه و عملکرد سودآور، اعتماد نهادهای نظارتی، سرمایه‌گذاران و مشتریان را افزایش می‌دهد و امکان رشد پایدار صنعت بیمه را فراهم می‌‌سازد.

• فرصت‌ها و ریسک‌های ساختاری برای شرکت‌ها: سرمایه‌گذاری در دارایی‌های خصوصی و کاربردهای هوش مصنوعی می‌تواند رشد شرکت‌ها را تسریع کند، اما نیازمند چارچوب‌های مدیریتی و نظارتی دقیق است.

• ضرورت توجه به ریسک‌های نوظهور: تمرکز بر ریسک‌های اقلیمی و سایبری ضروری است تا خسارات ناشی از بلایای طبیعی و حملات سایبری کاهش یابد و ثبات بازار حفظ شود.

• پیامد بلندمدت برای راهبرد شرکت‌ها: شرکت‌های بیمه که بتوانند نوآوری، انعطاف‌پذیری محصولات و مدیریت ریسک‌های نوظهور را به درستی ترکیب کنند، در موقعیت برتر بازار جهانی قرار خواهند گرفت.

جمع‌بندی

گزارش جهانی بازار بیمه ۲۰۲۵، تصویری روشن و کاربردی از وضعیت صنعت بیمه ارائه می‌دهد: بازار بیمه با وجود چالش‌های ژئو‌اقتصادی و ریسک‌های نوظهور، ثبات سرمایه و عملکرد مناسبی دارد و آماده مواجهه با نوسانات آینده است.

تمرکز بر هوش مصنوعی، سرمایه‌گذاری‌های نوآورانه و مدیریت ریسک‌های اقلیمی و سایبری نه تنها فرصت‌های رشد ایجاد می‌کند، بلکه به عنوان ستون‌های اصلی راهبرد‌های نظارتی و عملیاتی صنعت بیمه در دهه آتی، عمل می‌کنند.

علاوه بر این، گزارش تأکید می‌کند که شرکت‌های بیمه باید رویکردی پیشگیرانه و انعطاف‌پذیر اتخاذ کنند تا بتوانند در برابر تغییرات سریع بازار، فناوری‌های نوظهور و ریسک‌های جدید، عملکرد پایدار و سودآوری بلندمدت خود را حفظ کنند. مدیریت دقیق ریسک‌ها، انطباق با استانداردهای جهانی نظارت و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، عامل تعیین‌کننده موفقیت شرکت‌ها در بازار بیمه جهانی خواهد بود.